Ugodowy i sądowy podział majątku po rozwodzie
Podział majątku wspólnego oraz wszelkie roszczenia byłych współmałżonków, przy braku zgodnego stanowiska stron, rozstrzygane są w drodze postępowania sądowego. Tak jak nie budzi specjalnych prawnych wątpliwości podział aktywów majątku, czyli np. domów, samochodów czy oszczędności, tak w zasadzie od zawsze istniał spór co do tego jak traktować obciążenia majątkowe, z których najpoważniejszym z reguły jest kredyt zabezpieczony hipoteką na nieruchomości wspólnej. Przy braku rozdzielności majątkowej, wszystkie uzyskane dochody, majątek i udziały nabyte w czasie trwania związku małżęńskiego, wchodzą w skład wspólności majątkowej i w przypadku ustania wspólności dla każdego z małżonków stanowią należną mu połowę wkładu.
Jakie są sposoby dzielenia wspólnego majątku? Jak podzielić majątek wspólny?
Majątek wspólny, to jest wszystkie jego składniki takie jak nieruchomości, ruchomości, środki pieniężne, udziały i inne wartości,
a także wszystkie dotychczasowe zobowiązania partnerów, po rozwodzie można podzielić na kilka sposobów
Zgodnie z przepisami kodeksu rodzinnego podział składników majątku wspólnego dokonać można:
- u notariusza w drodze aktu notarialnego, jeżeli żaden z małżonków nie ma wątpliwości co do wartości składników majątku i proces taki przyjmie formę ugody
- jeśli małżonkowie nie są w stanie dojść do porozumienia, możliwe jest skorzystanie z usług mediatora (np. adwokat), który pomaga w uzyskaniu konsensusu w sprawie dzielenia majątku. Takim mediatorem może być także adwokat.
- w trakcie postępowania sądowego o podział majątku z wniosku jednego z małżonków
W każdym przypadku bardzo ważne jest także dokładne określenie wartości i charakteru każdego elementu, który wchodzi w skład majątku wspólnego,
gdyż pominięcie lub niewłaściwe oszacowanie i niewłaściwe procedowanie, może w późniejszym czasie doprowadzić do wystąpienia dalszych sporów i roszczeń.
Co nie podlega dzieleniu po rozwodzie?
Warto również zaznaczyć, że podczas postępowania rozwodowego, nie podlega dzieleniu majątek osobisty, który należy tylko do jednego z małżonków, czyli np.:
- rzeczy osobiste, czyli przedmioty użytku osobistego takie jak ubrania, biżuteria, książki, sprzęt elektroniczny, itp.
- rzeczy nabyte przed zawarciem związku małżeńskiego lub otrzymane w drodze darowizny lub spadku przez jednego z małżonków w trakcie jego trwania
- odszkodowania za szkody osobowe
- wynagrodzenia za pracę i świadczenia emerytalne
- udziały w spółkach osobowych nabyte przed zawarciem małżeństwa lub w czasie jego trwania w drodze darowizny lub spadku
- prawa autorskie i majątkowe prawa do utworów nabyte przed ślubem lub otrzymane w drodze darowizny lub spadku w trakcie związku małżęńskiego
Co z kredytem po rozwodzie?
Mówi się, że nic tak nie cementuje małżeństw jak wspólny kredyt hipoteczny. Odkładając żarty na bok, trochę prawdy w tym jest. Łatwiej bowiem jest wziąć rozwód niż przeprowadzić podział składników majątku wspólnego.
Szczególnie trudne, a przede wszystkim budzące wątpliwości prawne było rozliczenie wspólnego kredytu hipotecznego.
Potrzebujesz pomocy w sprawie rodzinnej lub majątkowej? Zadzwoń! Adwokat pomoże.
Problem był stosunkowo najmniej uciążliwy, gdy kredyt został w całości spłacony przed zakończeniem postępowania o podział majątku wspólnego małżonków.
Wówczas, jeśli spłata nastąpiła po rozwodzie przez jednego z małżonków, traktowana była jako nakład z majątku osobistego małżonka na majątek
wspólny i rozliczana w orzeczeniu kończącym postępowanie o podział majątku.
Nie zawsze jednak stać jest byłych małżonków aby kredyt spłacić w całości przez zakończeniem postępowania sądowego.
Dalszemu rozliczaniu kredytu spłacanego przez jednego z małżonków stała na przeszkodzie zasada określona w przepisie art. 618§3 kodeksu postępowania cywilnego, stanowiąca w odniesieniu do takich spraw,
że po zakończeniu postępowania o podział majątku małżonkowie nie mogą już dochodzić dalszego rozliczenia nakładów.
Z biegiem lat i rozwojem rynku kredytów hipotecznych problem ten spowszechniał w sądach.
Jednocześnie brak sensownego rozwiązania utrudniał sprawiedliwe rozstrzyganie w sprawach o podział składników majątku małżeńskiego
W dniu 27 lutego 2019r. Sąd Najwyższy w sprawie III CZP 30/18 podjął uchwałę całkowicie zmieniającą dotychczasową interpretację zagadnienia.
Stwierdził bowiem, że artykuł 618 § 3 KPC nie wyłącza dochodzenia między małżonkami roszczenia o zwrot kwoty zobowiązania zabezpieczonego hipoteką,
spłaconego przez jednego z nich po uprawomocnieniu się postanowienia o dzieleniu majątku wspólnego.
Co uchwała oznacza w praktyce?
Dzięki podjętej uchwale i zmianie rozumienia przepisu małżonkowie będą mogli skutecznie rozliczyć między sobą spłatę kredytu hipotecznego,
dokonaną również po zakończeniu postępowania o podział wszystkich składników majątku wspólnego.
Tym samym małżonek spłacający kredyt z ustaniem małżeństwa nie będzie pokrzywdzony, jeśli spłaci kredyt zgodnie z harmonogramem i będzie
mógł odzyskać od byłego współmałżonka całość przypadającego na niego udziału w kredycie, niezależnie od czasu kiedy spłata nastąpi.
Podział składników majątku po rozwodzie to skomplikowany proces prawny. Wymaga dużej i wyspecjalizowanej wiedzy prawniczej, sporego nakładu pracy, czasu i środków,
koniecznych do ustalenia składników majątkowych, ich wartości oraz przysługujących praw. Ponadto, z oczywistego powodu, takie roszczenia majątkowe mają emocjonalny charakter.
Dlatego, w tej dziedzinie zawsze warto skorzystać z usług doświadczonych prawników. Dobry adwokat zapewni właściwy przebieg postępowania o podział składników majątku.
