Zachowek, komu się należy
Adwokat radzi jak uzyskać zachowek?

Z chwilą śmierci, majątek zmarłego przechodzi na współmałżonka i dzieci (spadkobierców). Do otwarcia spadku dochodzi na mocy ustawy lub testamentu. Prawo rodzinne określa, że z ustawy, do spadku w pierwszej kolejności powoływany jest małżonek i dzieci spadkodawcy, którzy dziedziczą w równych częściach. W testamencie spadkodawca rozporządza swoim majątkiem. Nie zawsze oznacza to, że ujął w nim najbliższą rodzinę. Z tego powodu, celem zabezpieczenia interesów jego bliskich, których nie umieścił w testamencie powstała instytucja zachowku. Co to takiego? Komu przysługuje i w jakiej wysokości?


Zachowek. Co to jest zachowek? Instytucja zachowku



Czym jest zachowek?

Zachowek to instytucja prawa spadkowego. Jej celem jest ochrona osób najbliższych spadkodawcy, które z różnych powodów w wystarczający sposób nie uczestniczyły w podziale spadku. Zostały pominięte w testamencie lub w darowiznach zrealizowanych przed śmiercią spadkodawcy. Uprawnieni do zachowku mają prawo żądać zapłaty od osób, które nabyły prawa do spadku.

Potrzebujesz pomocy, porady prawnej? Zadzwoń! Dobry Adwokat od zachowku pomoże.



Kto jest uprawniony do zachowku?

Osoby uprawnione do zachowku zostały wymienione w art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego. Są to wszyscy spadkobiercy, którzy zostali powołani do spadku z ustawy z I grupy, a w razie ich braku z grupy II:

1. zstępni (kolejni potomkowie tej samej osoby: dzieci, wnuki, prawnuki itd.)
2. małżonek
3. rodzice spadkodawcy, ale tylko w przypadku braku dzieci spadkodawcy.

Do grupy zstępnych dzieci zaliczają się:

1. naturalni potomkowie spadkodawcy
2. dzieci przez niego przysposobione (adoptowane)
3. dzieci uznane przez niego jako własne
4. dzieci pozamałżeńskie.



Kto nie jest uprawniony do zachowku?

Osoby, którym nie przysługuje prawo do zachowku:
1. dalsi krewni (zięć, synowa, teściowie)
2. wydziedziczeni w testamencie
3. uznani za niegodnych dziedziczenia
4. spadkobiercy, którzy odrzucili spadek
5. małżonek będący w separacji w chwili śmierci spadkodawcy
6. małżonek wobec którego spadkodawca wniósł pozew o rozwód z orzeczeniem jego wyłącznej winy
7. uprawnieni, którzy wcześniej otrzymali od spadkodawcy darowizny o wartości co najmniej równej kwocie należnego im zachowku.



Zapłata zachowku

Kwota zachowku przeważnie wypłacana jest w gotówce. Jej wysokość zależy od części majątku, która przypadłaby spadkobiercy gdyby dziedziczył ustawowo. Osobom uprawnionym należy się 1 przynależnego im udziału spadkowego. Z kolei małoletnim (niepełnoletnie dzieci w momencie otwarcia spadku) oraz osoby trwale niezdolne do pracy otrzymają 2/3 należnego udziału.

Wysokość zachowku została określona w prawie spadkowym (art. 991 par. 1 Kodeksu Cywilnego). Do jego zapłaty zobowiązani są inni spadkobiercy bądź osoby, którym spadkodawca zapisał majątek lub jego część. Dla dużej części spadkobierców otrzymany spadek (w sytuacji kiedy uprawnione osoby zażądają zapłaty) może stanowić pewien kłopot. Najczęściej spadek stanowią nieruchomości lub inne prawa, które trudno jest szybko spieniężyć.



Zasady dziedziczenia

Z mocy prawa osobami uprawnionymi do spadku w pierwszej kolejności są zstępni, czyli dzieci spadkodawcy i małżonek, którzy dziedziczą majątek w równych częściach z zastrzeżeniem, że część jaka przypada małżonkowi nie może być niższa od 1 całości spadku. Gdy brak zstępnych, do spadku mają prawo małżonek i jego rodzice. W takiej sytuacji rodzice zmarłego mogą ubiegać się o zachowek.



Dochodzenie zachowku


Jest czynność wyjątkowo skompilowana. Ze względu na zawiłe i często trudne do oszacowania roszczenia, dochodzenie zachowku wymaga dużej i wyspecjalizowanej wiedzy prawniczej, sporego nakładu pracy, czasu i środków, koniecznych do ustalenia składników majątku, ich wartości oraz przysługujących praw. Dlatego, w tej dziedzinie zawsze warto skorzystać z usług doświadczonych prawników i zlecić im prowadzenie sprawy w tym zakresie.

Potrzebujesz pomocy, porady prawnej? Zadzwoń! Z pewnoscią pomożemy.


Definicja zachowku

Zachowek to instytucja prawa spadkowego, mająca na celu ochronę najbliższych osób spadkodawcy przed dowolnym korzystaniem przez niego ze swobody testowania i rozporządzania jeszcze za życia swoim majątkiem w drodze darowizn. Oznacza on wartość wyrażoną w pieniądzu, obliczoną w sposób określony szczegółowo w kodeksie cywilnym, w oparciu przede wszystkim o wartość aktywów i pasywów spadku oraz niektórych darowizn dokonanych przez spadkodawcę, która musi przypaść osobom uprawnionym, należącym do najbliższej rodziny spadkodawcy.

Należność z tego tytuł umoże zostać pokryta przez powołanie do dziedziczenia (ustawowe lub testamentowe), zapis windykacyjny albo darowiznę, a w wypadku, gdy uprawniony nie otrzymał zachowku w takiej postaci, może on żądać od spadkobierców (a w pewnych sytuacjach także od zapisobierców windykacyjnych i obdarowanych) świadczenia pieniężnego służącego uzupełnieniu zachowku (roszczenie o zachowek).

Obowiązek zapłaty tego świadczenia powstaje w chwili śmierci spadkodawcy i należy do długów spadkowych. Ratio legis polega tu na wyjściu z założenia, że każdy człowiek w razie śmierci ma moralny obowiązek pozostawienia choćby części majątku swym najbliższym, a może się zdarzyć, że spadkodawca sporządzając testament pominie takie osoby. Zachowek zabezpiecza interesy osób najbliższych pominiętych przez spadkodawcę w testamencie.



Znajdź prawnika

województwo dolnośląskie województwo kujawsko-pomorskie województwo lubelskie województwo lubuskie województwo łódzkie województwo małopolskie województwo mazowieckie województwo opolskie województwo podkarpackie województwo podlaskie województwo pomorskie województwo śląskie województwo świętokrzyskie województwo warmińsko-mazurskie województwo wielkopolskie województwo zachodniopomorskie

Wyszukaj według województwa
wybierz województwo
lub wybierz interesujące Cię miasto

Czy wiesz, że:

W nocy, zwłaszcza na słabo oświetlonych drogach pieszy ubrany w ciemny strój jest widziany przez kierującego samochodem z odległości około 20 metrów, jeśli ma na sobie jasne ubranie – 50 metrów, jeżeli ma na sobie elementy odblaskowe – z odległości większej niż 150 metrów!