Wykorzystujemy pliki cookies zgodnie z   Polityką prywatności    AKCEPTUJĘ
Oświadczenie spadkowe - jak uchylić się od skutków jego niezłożenia

Oświadczenie spadkowe - jak uchylić się od skutków jego niezłożenia

Oświadczenie spadkowe

    Przepisy Kodeksu cywilnego dają spadkobiercy kilka możliwości na ustosunkowanie się do przypadającego im w udziale spadku. Przede wszystkim spadkobierca może przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi, czyli przyjąć spadek wprost, bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności, co stanowi tak zwane przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza, bądź też spadek definitywnie odrzucić. Ustawodawca na dokonanie wyboru i złożenie oświadczenia przewidział termin 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania. Jego przekroczenie, w zależności oczywiście od tego czy w skład spadku wchodzą długi, może rodzić bardzo nieprzyjemne konsekwencje finansowe. Wynika to z faktu, że brak oświadczenia spadkobiercy w powyższym terminie jest jednoznaczne z prostym przyjęciem spadku, czyli przyjęciem pełnej odpowiedzialności za długi spadkowe, także ze swojego majątku. W przypadku zaistnienia tego rodzaju sytuacji ustawodawca chroni jedynie osoby nie mające pełnej zdolności do czynności prawnych oraz osoby, co do których istnieją podstawy do ich całkowitego ubezwłasnowolnienia, a także osoby prawne. Ochrona polega na tym, że mimo braku oświadczenia podmioty te przyjmą spadek z dobrodziejstwem inwentarza.     W efekcie będą odpowiadać za długi spadkowe, ale tylko do wysokości stanu czynnego majątku spadkowego.     Konstrukcja uchylenia się od skutków prawnych złożonego pod wpływem błędu oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku zawarta w art. 1019 § 1 k.c., została rozciągnięta na sytuacje, w których pod wpływem błędu spadkobierca nie złożył żadnego oświadczenia w terminie art. 1019 § 2 k.c., a więc takie, w których w istocie spadkobierca uchyla się nie od skutków prawnych swego oświadczenia, lecz od skutków biernego zachowania się, czyli niezłożenia oświadczenia [1]. Ponieważ raz złożone oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku nie może być odwołane, wyżej opisana konstrukcja jest jedynym wyjściem z sytuacji, w której po kilka latach od śmierci spadkodawcy dowiadujemy się o jego długach.     Aby jednak uchylić się od skutków niezłożenia oświadczenia spadkowego, spełnić należy przesłanki przewidziane w art. 1019 Kodeksu Cywilnego. Dla pozytywnego rozpatrzenia wniosku spadkobiercy ustawodawca wymaga, aby oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku zostało złożone lub niezłożone pod wpływem błędu lub groźby. Pojęcia błędu i groźby mają tu kluczowe znaczenie. To od nich bowiem zależy czy Sąd zezwoli spadkobiercy na uchylenie się do skutków złożenia czy też niezłożenia oświadczenia o odrzuceniu spadku.     W praktyce uchylenie się od skutków niezłożenia oświadczenia spadkowego pod wpływem błędu oznacza konieczność wykazania, że błąd dotyczył treści czynności prawnej, a jednocześnie był istotny. Dla zobrazowania czym jest błąd dotyczący treści oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku najlepiej posłużyć się przykładami. W związku z powyższym, będzie to np.: błąd co do osoby spadkodawcy czy też błąd co do tytułu powołania do spadku. Najczęstszym błędem jest jednak błąd co do przedmiotu spadku, przejawiający się w braku wiedzy o rzeczywistym stanie majątku spadkowego czy też braku wiedzy o długach spadkowych. Tego rodzaju argumenty, które podniesiemy dla wykazania naszych racji, muszą jednak być dla Sądu przekonujące. Zdaniem Sądu, wyrażonym w orzecznictwie, nie zostanie uznany błąd będący wynikiem braku staranności po stronie spadkobiercy. W związku z tym trzeba w postępowaniu wykazać, że brak wiedzy np. o długach spadkowych nie był spowodowany tym, że spadkobierca lekkomyślnie nie podjął wszelkich możliwych kroków w celu ustalenia majątku spadkowego.     W sytuacji zaskoczenia długiem spadkowym często pojawiają się argumenty spadkobierców, że nie wiedzieli oni o możliwości złożenia oświadczenia o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku. Niestety nie jest możliwe powołanie się na tego rodzaju błąd, zwany błędem co do prawa, a wynikającym z niewiedzy co do skutków prawnych określonych zdarzeń. Każdy bowiem powinien znać przepisy, a przynajmniej mieć świadomość, że ich nieznajomość może mu zaszkodzić. Tym bardziej nie można powoływać się na ten argument w Sądzie.


[1] Postanowienie SN z 30.06.2005 r., sygn. akt IV CK 799/04, Legalis

Zainteresował Cię ten artykuł?

PRAWNIK RADZI


Zachowek, co to jest zachowek, wszystko o zachowku

Zachowek - co to jest zachowek? Wszystko o zachowku

Z chwilą śmierci majątek zmarłego przechodzi na współmałżonka i dzieci (spadkobierców). Do otwarcia spadku dochodzi na mocy ustawy lub testamentu. Z ustawy, do spadku w pierwszej kolejności powoływany jest małżonek i dzieci spadkodawcy.

Umowa o dzieło

Umowa o dzieło - elementy odróżniające od innych umów

Regulacja zawarta w Kodeksie cywilnym stanowi, że przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia, jest to więc umowa, w której przyjmujący zamówienie...


Więcej artykułów


AKTUALNOŚCI, PRZEGLĄD PRASY I AKTÓW PRAWNYCH

# Aktualności dotyczące Koronawirusa
# Opublikowano listę popracia kandydatów do KRS
# e-PIT już działa. Instrukcja jak wypełnić rozliczenie podatkowe
# Niedziele handlowe 2020 - od nowego roku znaczne zmiany.
# Od 1 listopada 2019r Mechanizm Podzielonej Płatności (MPP) obowiązkowy dla wybranych transakcji
# Jesteś kierowcą? Sprawdź swoje punkty karne. W komisariacie lub przez internet.
# Pomagamy Pani Irenie wyjść ze spirali zadłużenia. Prosimy o wsparcie. Liczy się każda złotówka.
# Wyrok TSUE w sprawie frankowiczów. Nowe możliwości, do odzyskania nawet setki tys. zł.
# Niepłacone długi, coraz większe zatory płatnicze, utrata płynności finansowej. Jak temu zaradzić?
# Od 1 października 2018 r. dowód rejestracyjny i polisę OC możesz zostawić w domu (01.10.2018)

Wcześniejsze


Znajdź prawnika

województwo dolnośląskie województwo kujawsko-pomorskie województwo lubelskie województwo lubuskie województwo łódzkie województwo małopolskie województwo mazowieckie województwo opolskie województwo podkarpackie województwo podlaskie województwo pomorskie województwo śląskie województwo świętokrzyskie województwo warmińsko-mazurskie województwo wielkopolskie województwo zachodnio-pomorskie

Znajdź prawnika według województwa
Szukaj prawnika
lub wybierz interesujące Cię miasto



Nie bądź obojętny. Pomóż

Znalazłeś ciekawe informacje? Udało nam się pomóc w Twojej sprawie? Pomóż nam wesprzeć najbardziej potrzebujących, zupełnie bezinteresownie.


Porady Prawne, pomoc i obsługa prawna

Masz problem prawny? Potrzebujesz konsultacji lub rzetelnej pomocy prawnika?
Zostaw nam Twoje dane kontaktowe i opisz temat. Oddzwonimy.

Formularz kontaktowy

Rozwód
Podział majątku


Do Pobrania

Przydatne dokumenty, wzory druków, umów i pism. Jak je wypełnienić? Zadzwoń!

Nasi Eksperci
+ Wniosek o przyznanie dodatku mieszkaniowego .pdf
+ Umowa/zlecenie wykonania prac (budowlanych) .pdf
+ Pozew - formularz .pdf
+ Wezwanie do zapłaty (format DL, 2016) .pdf
+ Oświadczenie o spłacie zobowiązań .pdf
Więcej

Pomoc frankowiczom
Zachowek


Odnośniki

Więcej

Tagi / Zagadnienia

#zachowek, #rozwód, #pomocfrankowiczom, #odszkodowania, #poradyonline, #pomocprawna, #obsługaprawnafirm, #prawnikradzi, #wzorypism,


Czy wiesz, że:

Motoryzacja: Liczba rejestracji w styczniu 2019 r. była zbliżona do osiągniętej rok wcześniej co może wskazywać, że rynek samochodów osobowych i lekkich dostawczych stabilizuje się. Łącznie przybyły 51 334 nowe samochody osobowe i dostawcze do 3,5t, więcej o +0,6% niż rok wcześniej ale zwyczajowo mniej niż w grudniu 2018 r. (-2%).